Gdyby nie ogromne Data Center, nie byłoby współczesnego Internetu. Ogromne obiekty, obejmujące często dziesiątki lub setki tysięcy maszyn, stanowią technologiczną bazę, dzięki której mogą funkcjonować wielkie i małe firmy. Umieszczone w nowoczesnych Data Center serwery pozwalają świadczyć usługi Cloud Computing, stanowią podstawę funkcjonowania firm czy też dostarczają dane i moc obliczeniową, bez których nie byłoby możliwe funkcjonowanie popularnych usług i aplikacji, z których korzystają miliony użytkowników na świecie. Nie wszystkie centra danych są jednak sobie równe. Jak działa data center i dlaczego jedne są lepsze od innych? Dlaczego fakt posiadania certyfikatu europejskiego EN50600, jak w przypadku Netia Data Center MIND w Jawczycach, jest tak ważny?
Co to jest Data Center?
Centra danych, albo inaczej Data Center, to specjalne obiekty, dedykowane potrzebom przetwarzania danych. Zdarza się, że centra danych nazywane są “serwerowniami”, ale różnica między klasyczną serwerownią a profesjonalnym Data Center jest ogromna. Serwerownią może być każde pomieszczenie, w którym umieszczono serwery. Często, zwłaszcza w mniejszych firmach, serwerowniami są dowolne pomieszczenia, które akurat nie miały innych zastosowań. Nie są więc specjalnie zaprojektowane, ani często nawet dobrze przystosowane, by zapewnić optymalne warunki do pracy umieszczonych w nich urządzeń.
Tymczasem obiekty Data Center są to specjalnie zaprojektowane bądź gruntownie przebudowane budynki, w których w optymalnych warunkach mogą pracować jednocześnie setki tysięcy komputerów. Data Center zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa danych i znajdujących się w nich serwerów - od zapewnienia im superszybkich i niezawodnych łączy ze światem, przez cały szereg zabezpieczeń przeciwpożarowych, przeciwprzepięciowych i przed fizycznym uszkodzeniem, po automatyczne systemy tworzące kopie zapasowe danych i zaawansowane systemy chroniące dane przed nieautoryzowanym dostępem.
Sama technika to jednak nie wszystko. Profesjonalne centrum danych to przede wszystkim ludzie, a więc doświadczony zespół administratorów, techników i innych specjalistów. Dzięki dopracowanym i metodycznie wdrażanym procedurom dbają oni o bezpieczeństwo i niezawodność wszystkich znajdujących się w data center systemów.
Kto korzysta z Data Center?
Wielkie obiekty Data Center zapewniają kompleksowe usługi z zakresu przetwarzania danych dla wielu klientów jednocześnie. Obsługują zarówno potrzeby firm, które są ich zarządcami (np. firm telekomunikacyjnych), jak i tych, będących typowymi klientami, którzy chcą zapewnić sobie niezawodną i bardzo efektywną bazę informatyczną, bez konieczności ponoszenia inwestycji w sprzęt i infrastrukturę.
Wśród klientów znajdują się m.in. korporacje, które na serwerach w Data Center umieszczają swoje bazy danych, aplikacje służące do nadzorowania i kierowania procesami biznesowymi czy technologicznymi, firmy medialne korzystające z ogromnych możliwości przechowywania i transmisji danych (np. dla streamingu wideo) czy sklepy internetowe, które wymagają bardzo niezawodnych serwerów i najwyższej jakości łączy internetowych do ciągłego świadczenia usług. Ale to nie wszystko, co oferuje Data Center. Obiekty tego typu umożliwiają swoim klientom równolegle analizować dane naukowe, tworzyć serwery gier multiplayer, uruchamiać systemy zarządzania fabrykami czy ruchem ulicznym, a także tworzyć kompleksowe systemy umożliwiające komunikację i współpracę w ramach firm z oddziałami zlokalizowanymi nawet na różnych kontynentach. Jeśli jakaś usługa wymaga obsługiwania dużych ilości danych, a to norma w niemal każdej działalności biznesowej, naukowej czy administracyjnej w XXI wieku, to z pewnością jakiś serwer w Data Center już ją obsługuje.
Usługi Data Center
Wśród najczęściej oferowanych przez Data Center usług znajdują się usługi udostępniania mocy obliczeniowych i innych zasobów na potrzeby funkcjonowania chmury (Cloud Computing), przechowywania i przetwarzania baz danych, hostingu aplikacji, usług i stron internetowych czy kolokacji i hotelingu serwerów. W ramach tych potrzeb pod opiekę systemów, zabezpieczeń, procedur i pracowników Data Center trafiają serwery, należące do klienta lub wynajmowane od właściciela centrum danych.
Czym różnią się od siebie obiekty Data Center?
Nie wszystkie obiekty typu Data Center oferują ten sam poziom usług. Standard każdego Data Center określany jest za pomocą przyznanych mu certyfikatów. Zaświadczają one o tym, czy systemy, procedury i zabezpieczenia danego centrum danych spełniają określone normy. Przynajmniej formalnie.
Według informacji marketingowych udostępnianych przez firmy prowadzące Data Center w Polsce, aż 90 proc. z nich spełnia standard TIER III. W rzeczywistości jest nieco inaczej.
Często, tworząc Data Center, skupiano się na głównych wymaganiach wynikających z norm takich, jak redundancja zasilania, ale nie starano się spełnić niuansów. Wiemy, że nie każdy samochód, który ma zderzak, hamulce tarczowe i poduszki bezpieczeństwa, jest równie bezpieczny jak np. nowe Volvo. Dopiero testy zderzeniowe pokazują, jak wielką różnicę robią niuanse w budowie aut. Tak samo jest z bezpieczeństwem Data Center.
Dodatkowo wiele obiektów znajduje się na terenach przemysłowych, które są wybierane na ich lokalizacje z uwagi na dostępność zasilania. Często przerabiano na potrzeby obiektów typu Data Center zwykłe hale magazynowe. W przeszłości przykładano również mniejszą wagę do lokalizacji, stąd można znaleźć obiekty przy stacjach paliw, sklepach budowlanych czy torach kolejowych.
Zdarzają się centra przetwarzania danych, które bez certyfikatu prezentują wysoki standard, nie ustępując obiektom certyfikowanym. Przeważnie to obiekty budowane przez duże organizacje, na potrzeby własne.
Jakie certyfikaty przyznawane są Data Center?
Na rynku funkcjonuje kilka różnych certyfikatów przyznawanych według zasad wyznaczonych przez niezależne od siebie organizacje i cechujące się różnym poziomem wymagań wobec audytowanych obiektów.
Najlepiej znanym w Polsce certyfikatem jest przyznawany przez Uptime Institute, czyli popularny w Polsce „TIER III”. Standard koncentruje się na infrastrukturze zasilania i chłodzenia, pomijając kwestie bezpieczeństwa fizycznego czy infrastruktury sieciowej. Został opracowany przez prywatną organizację działającą na zasadach komercyjnych.
Certyfikat ANSI TIA-942 jest z kolei amerykańskim, publicznym standardem opracowanym przez Stowarzyszenie Przemysłu Telekomunikacyjnego (TIA), a następnie przyjętym przez Amerykański Krajowy Instytut Normalizacyjny (ANSI). TIA nie prowadzi żadnej akredytacji firm dokonujących audytów. Stowarzyszenie upoważnia jedynie firmy do przeprowadzania szkoleń z zakresu swoich standardów.
Certyfikat EPI-DCOS (Data Centre Operations Standard) określa zasady zarządzania operacyjnego oraz utrzymania. Inaczej niż inne normy, koncentruje się na organizacji pracy i procedurach, a nie na infrastrukturze fizycznej.
Certyfikat ISO/IEC 27001 posiada większość obiektów Netii, w tym również Netia Data Center MIND w Jawczycach.
Uptime Institute definiuje cztery poziomy niezawodności centrum danych TIER I, II, III,IV. Podobnie w ANSI TIA numerowane są od 1 do 4 i określane jako Rating.
Netia Data Center MIND w Jawczycach z certyfikatem EN50600
Certyfikat EN50600, który przyznano obiektowi w Jawczycach, jest oficjalnym standardem krajów Unii Europejskiej. Został opracowany przez CENELEC (European Committee for Electrotechnical Standardization) i przyjęty przez Komisję Europejską, a następnie ratyfikowany przez kraje członkowskie UE, w tym przez Polski Komitet Normalizacyjny, jako norma PN/EN-50600. Normy wchodzące w skład standardu obejmują wszystkie obszary związane z budową, funkcjonowaniem i eksploatacją centrów przetwarzania danych. Norma pojawia się w wielu wytycznych, w tym w komunikacie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącym przetwarzania przez podmioty nadzorowane informacji w chmurze. Pojawia się również w standardzie wdrożeń przetwarzania informacji w chmurze, który został opracowany w ramach prac grupy roboczej powołanej przy Forum Technologii Bankowych ZBP i Radzie Bankowości Elektronicznej ZBP. Standard EN 50600 wymienia Uchwała nr 97 Rady Ministrów z dnia 11 września 2019 roku, która dotyczy Inicjatywy: „Wspólna Infrastruktura Informatyczna Państwa”. Standard szybko zyskuje na popularności i stał się najczęściej wybieranym certyfikatem przez nowobudowane centra danych w Polsce.
DC MIND w Jawczycach posiada certyfikat Class 3, ale wiele elementów infrastruktury zostało wykonanych w standardzie Class_4. Wszystkie poziomy mają podobne założenia, poniżej przykład na podstawie EN50600:
Posiadanie przez obiekty Data Center wysokiej klasy certyfikatów jest jednym z kluczowych kryteriów, którym klienci kierują się, wybierając centrum danych, które ma świadczyć dla nich usługi. Na pytanie firmy badawczej PMR, co firmy biorą pod uwagę przy wyborze Data Center, najwięcej wskazało na całkowity koszt usługi (55 proc.), a w dalszej kolejności certyfikację (43 proc.). Według danych PMR, co trzecia firma byłaby w stanie zapłacić więcej za usługi centrum przetwarzania danych, posiadającego certyfikat.