Dla większości internautów fakt, czy używają IPv4, czy IPv6, będzie raczej bez znaczenia – podczas codziennego korzystania z sieci nie powinni bowiem dostrzec różnicy. Nie oznacza to jednak, że te protokoły są identyczne i że możemy je dowolnie między sobą wymieniać. Mówi się, że IPv4 ma zostać zastąpione przez IPv6. Ale co to w ogóle jest? Jakie są różnice między tym protokołami?

IPv4 a IPv6 – krótka historia obu protokołów

W obu przypadkach, czy to IPv4, czy IPv6, skrót IP stoi za Internet Protocol – na polski tłumaczy się to zwykle jako protokół komunikacyjny. To dzięki niemu wszystkie sprzęty podłączone do Internetu – komputer, smartfon lub wszelkie inne urządzenia IoT – mogą wymieniać między sobą najróżniejsze dane. Innymi słowy: dzięki IP nasz laptop może komunikować się z tabletem osoby znajdującej się na drugim końcu świata.
Każde urządzenie ma przypisany indywidualny, niepowtarzalny adres IP (numer). Od wielu lat używano do tego celu IPv4, czyli czwartej wersji IP. Co to właściwie oznacza?

IPv4 – co to jest?

Protokół IPv4 został stworzony w latach 80. ubiegłego wieku. Nie sądzono wtedy, że internet stanie się tak popularny i już po kilkudziesięciu latach na świecie pojawią się miliardy urządzeń podłączonych do sieci – a przecież każdy taki sprzęt potrzebuje unikalnego numeru, aby wymiana danych przebiegała bezproblemowo.
Wszystkie adresy IPv4 składają się z czterech liczb (w zakresie od 0 do 255), z których każda jest oddzielona kropką – całość daje liczbę 32-bitową. Przykładowym adresem może więc być: 100.23.0.XX (zamiast X można wstawić dowolną cyfrę dziesiętną).
Co ciekawe, każda strona internetowa również posiada swój adres IP. Nie musimy go jednak pamiętać, ponieważ system DNS (Domain Name System) odpowiada za to, aby zamieniać trudne do zapamiętania numery IP na dobrze nam znane i przyjazne adresy, jak https://www.netia.pl/pl/.
Różne kombinacje IPv4 pozwalają na utworzenie ok. 4,3 miliarda adresów. Dużo? Tak się tylko wydaje – obecnie posiadamy tyle elektroniki, że w 2019 roku skończyły się wszystkie nowe adresy IPv4. Mimo tego, jako użytkownicy internetu, komórek czy laptopów, nie odczuliśmy przecież żadnej zmiany. Jak to możliwe? Istnieją dwie odpowiedzi:

• Adresy IPv4 są odzyskiwane z niedziałających już adresów czy urządzeń – organizacja RIPE NCC, która odpowiada za przydzielanie numerów IP, zajmuje się tym na bieżąco. Warto jednak zauważyć, że istnieje kolejka do nowego-starego adresu IPv4. Oczywiście, dla przeciętnego użytkownika elektroniki nie ma to znaczenia, ponieważ nie przydziela swojemu telefonowi czy komputerowi adresu IP samodzielnie.

• Przydzielane są nowe adresy IPv6, których pula (przynajmniej na razie) wydaje nam się ogromna. Samo RIPE NCC zachęca do tego, aby nowszy protokół był coraz częściej wybierany oraz rozwijany – przyjdzie bowiem moment, gdy nie będzie się dało odzyskać więcej starych adresów IPv4.

A co to jest IPv6? I czy okaże się lepszy od IPv4?

IPv6 – co to za protokół? Czy zastąpi poprzednika?

Gdy spojrzymy na adres nowszego protokołu, od razu wychwycimy główną różnicę pomiędzy IPv4 a IPv6: ten drugi składa się bowiem z ośmiu 16-bitowych części, oddzielonych od siebie dwukropkiem (ogółem adres IPv6 to 128-bitowa liczba). Tak wygląda przykładowy adres: 8098:a711:4240:5780:1f9b:1b93:1625:XXXX (zamiast X można wstawić dowolną cyfrę szesnastkową).
IPv6 po raz pierwszy pojawił się w latach 90. ubiegłego wieku, choć wtedy jeszcze nie był popularny, ponieważ nie sądzono, że pula adresów IPv4 może ulec wyczerpaniu. Powinien pomieścić ok. 340 sekstylionów adresów (inaczej – 340 trylionów, trylionów, trylionów)! Na tę chwilę taka liczba wydaje się nieprawdopodobna do osiągnięcia. To między innymi dlatego IPv6, w przeciwieństwie do IPv4, będzie w stanie wytrzymać jeszcze wiele lat i w końcu być może stanie się najpowszechniejszym rodzajem protokołu.

IPv4 vs IPv6 – wybrane różnice

Powyżej wymieniliśmy najbardziej dostrzegalne różnice pomiędzy IPv4 a IPv6 (jak liczba 32- i 128-bitowa), jednak teraz krótko je jeszcze przypomnimy oraz przedstawimy kolejne – oto cechy, które najbardziej odróżniają od siebie te dwa protokoły.

1. Liczba bitów

• IPv4: długość 32 bitów, adres podzielony na cztery części 8-bitowe.

• IPv6: długość 128 bitów, adres podzielony na osiem części 16-bitowych.

2. Sposób adresowania

• IPv4: numeryczny – poszczególne bity oddzielone kropkami. Same bity w zapisie dziesiętnym.

• IPv6: alfanumeryczny – poszczególne bity oddzielone dwukropkami. Same bity w zapisie szesnastkowym.

3. Liczba dostępnych adresów

• IPv4: ok. 4,3 miliarda (wyczerpane).

• IPv6: ok. 340 sekstylionów.

4. Sposób przydzielania adresu do urządzenia

• IPv4: ręcznie (przez APIPA lub DHCP).

• IPv6: samokonfiguracja (urządzenie generuje adres, gdy połączy się z siecią dzięki IRDP i NDP).

5. Sposób konfiguracji

• IPv4: ręcznie albo przez DHCP.

• IPv6: samokonfiguracja.

6. IPSec (protokół zapewniający bezpieczeństwo i uwierzytelnianie danych)

• IPv4: nieobowiązkowy, może być w pełni zintegrowany.

• IPv6: obowiązkowy, w pełni zintegrowany.

Warto wspomnieć, że ze względu na długi czas, od jakiego IPv4 działa na świecie, protokół ten jest lepiej zoptymalizowany niż IPv6. Nie oznacza to jednak, że jego zastępca jest wolniejszy z natury – najpewniej w przyszłości, gdy więcej urządzeń zacznie z niego korzystać, w niczym nie będzie gorszy od poprzednika.

Protokół komunikacyjny to nie wszystko

Jak już wspomnieliśmy, dla przeciętnego użytkownika różnica pomiędzy IPv4 a IPv6 jest niezauważalna. O wiele ważniejsze podczas codziennego korzystania z sieci jest szybkie, niezawodne łączne internetowe, które pozwoli bezproblemowo przesyłać i odbierać dane. Przykładowo w Netii znajdziesz ofertę z internetem stacjonarnym o prędkości pobierania nawet 1Gg/s! A jeżeli szukasz internetu na przenośne urządzenie, może zainteresować cię nasz internet mobilny 5G. Pozwoli na dostęp do sieci w niemal w każdym miejscu i o każdej porze!